This book Unicode and EPUB Converted by Parth Shah (myself) free of charge as Gyaanseva. You can contact on caparthdshah@gmail.com for further details. You may quote reference "Jain Website"

Link to EPUB File of this Book

Link to Original PDF File of this Book

Old Original Index

વિષયાનુક્રમણિકા

વિષય

ગુરુપ્રાણ આગમ બત્રીસી અનુવાદિકા મહાસતીજીઓ

શ્રુતાધાર (મુખ્યદાતા)

શાસ્ત્ર સ્વાધ્યાય પ. સદ્વિવેક

આચાર્ય જીવન પરિચય

પ્રકાશકના બે બોલ

પુન : પ્રકાશનના બે બોલ (બીજી આવૃત્તિ)

પ્રકાશકના બે બોલ(પહેલી આવૃત્તિ)

સંપાદકીય

સંપાદન અનુભવ

અનુવાદિકાની કલમે

પ્રથમ અધ્યયન

પરિચય

પ્રથમ અધ્યયન–શસ્ત્રપરિજ્ઞા

પહેલો ઉદ્દેશક

આત્મસ્વરૂપનો અબોધ :–

વિવેચન :–

આત્મ અસ્તિત્વનો બોધ :–

વિવેચન :–

કર્મજનક સત્યાવીસ ક્રિયાઓ :–

વિવેચન :–

ક્રિયાઓનું પરિણામ અને તેનાં કારણો :–

વિવેચન :–

આત્મબોધનો ઉપસંહાર :–

વિવેચન :–

થાય છે. ઉદ્દેશકની વચ્ચે–વચ્ચે પણ વિષયની સમાપ્તિ સૂચક આ શબ્દનો પ્રયોગ છે.

ા અધ્યયન–1/1 સંપૂર્ણા

પહેલું અધ્યયન : બીજો ઉદ્દેશક

દુઃખી પ્રાણી :–

પૃથ્વીકાયની સજીવતા :–

વિવેચન :–

પૃથ્વીકાયની હિંસાના હેતુઓ :–

વિવેચન :–

હિંસાનું પરિણામ :–

વિવેચન :–

પૃથ્વીકાયિક જીવોની વેદના :–

વિવેચન :–

પૃથ્વીકાયની હિંસાનો ત્યાગ :–

વિવેચન :–

બધું જાણીને પૃથ્વીકાયની હિંસાનો કે તેની વિરાધનાનો પૂર્ણ રીતે ત્યાગ કરે , તે જ સાચો જ્ઞાની મુનિ છે.

અધ્યયન–1/ર સંપૂર્ણા

પહેલું અધ્યયન : ત્રીજો ઉદ્દેશક

અણગારના લક્ષણ :–

વિવેચન :–

સંયમના ઉત્સાહની સુરક્ષા :–

વિવેચન :–

અપ્કાયિક જીવોની સજીવતા :–

વિવેચન :–

અપ્કાયની હિંસા સંબંધી પરિજ્ઞા :–

પાણીની સજીવતા અને હિંસાનું સૂક્ષ્મજ્ઞાન :–

વિવેચન :–

હિંસામાં અહિંસાની કલ્પના કરનારાઓની પણ અમુક્તિ :–

અપ્કાયહિંસા ત્યાગ :–

ત્યાગ કરે છે તે પરિજ્ઞાતકર્મા(મુનિ) છે. –એમ ભગવાને કહ્યું છે.

।। ત્રીજો ઉદ્દેશક સમાપ્ત ।।

વિવેચન :–

કહેવાય છે અર્થાત્ જે હિંસાને જાણીને , સમજીને તેનો ત્યાગ કરે તેનું જાણવું જ સફળ કહેવાય છે.

ા અધ્યયન–1/3 સંપૂર્ણા

પહેલું અધ્યયન : ચોથો ઉદ્દેશક

અગ્નિકાયની સજીવતા :–

વિવેચન :–

અગ્નિકાય હિંસાત્યાગનો સંકલ્પ :–

વિવેચન :–

અગ્નિકાયની હિંસાનું પરિજ્ઞાન :–

વિવેચન :–

અગ્નિથી થતી અન્ય વિરાધના :–

અગ્નિ વિરાધના ત્યાગ :–

વિવેચન :–

ત્યાગ કરે તે જ સાચો જ્ઞાની કહેવાય છે.

ા અધ્યયન–1/4 સંપૂર્ણા

પહેલું અધ્યયન : પાંચમો ઉદ્દેશક

અણગારના લક્ષણ :–

વિવેચન :–

ઈન્દ્રિય વિષય અને સંસાર :–

વિવેચન :–

વનસ્પતિકાયની હિંસાનું પરિજ્ઞાન :–

વનસ્પતિમાં મનુષ્યનાં લક્ષણોની સમાનતા :–

વિવેચન :–

વનસ્પતિ હિંસાત્યાગ :–

વિવેચન :–

કરી છે. તેને જાણી , શ્રદ્ધા કરી જે સાધક વનસ્પતિના આરંભનો ત્યાગ કરે તે જ સાચો જ્ઞાની અણગાર છે.

ા અધ્યયન–1/પ સંપૂર્ણા

પહેલું અધ્યયન : છઠ્ઠો ઉદ્દેશક

ત્રસ જીવોનો દુઃખમય સંસાર :–

વિવેચન :–

ત્રસકાય હિંસા પરિજ્ઞાન :–

પંચેન્દ્રિય જીવોની હિંસાના વિવિધ હેતુ :–

વિવેચન :–

ત્રસકાય હિંસા ત્યાગ :–

વિવેચન :–

કરનાર મુનિ જ સાચો જ્ઞાની કે સફળ સાધક કહેવાય છે.

ા અધ્યયન–1/6 સંપૂર્ણા

પહેલું અધ્યયન : સાતમો ઉદ્દેશક

વાયુકાયની સજીવતા :–

વિવેચન :–

વાયુકાયિક જીવોની હિંસાનું પરિજ્ઞાન :–

વાયુકાયની વિરાધના સાથે બીજી વિરાધના :–

વાયુકાય હિંસાત્યાગ :–

વિવેચન :–

વિરતિનો બોધ :–

છજીવનિકાય હિંસાત્યાગ :–

વિવેચન :–

સાતમો ઉદ્દેશક સંપૂર્ણ

ા અધ્યયન–1/7 સંપૂર્ણા

પરિચય બીજું અધ્યયન

બીજું અધ્યયન–લોક વિજય પહેલો ઉદ્દેશક

સંસારનું મૂળ : વિષયાસક્તિ :–

વિવેચન :–

અશરણતાનો પરિબોધ :–

વિવેચન :–

પ્રમાદ– પરિવર્જન :–

વિવેચન :–

રોગોત્પત્તિ સમયે અશરણતા :–

આત્મજાગૃતિ :–

ા અધ્યયન–ર/1 સંપૂર્ણા

વિવેચન :–

સંયમમાં અસફળ સાધક :–

વિવેચન :–

સંયમમાં સફળ સાધક :–

વિવેચન :–

સાવદ્યઅનુષ્ઠાનના પ્રયોજનો :–

દંડ ત્યાગ :–

વિવેચન :–

ા અધ્યયન–ર/ર સંપૂર્ણા

વિવેચન :–

પ્રાણીઓની કર્મજન્ય અવસ્થાઓ :–

વિવેચન :–

સુખભોગમાં આસક્ત– અનાસક્ત :–

વિવેચન :–

મરણ નિશ્ચિત – જીવન પ્રિય :–

વિવેચન :–

ધનની વૃદ્ધિ અને તેની ગતિ :–

વિવેચન :–

સંસાર પ્રવાહના અપારગામી :–

વિવેચન :–

બોધની પાત્રતા :–

ા અધ્યયન–ર/3 સંપૂર્ણા

વિવેચન :–

વિવેચન :–

કામાસક્ત મનુષ્યોની દશા :–

વિવેચન :–

મોહસ્થાનમાં જાગૃતિ :–

વિવેચન :–

ભિક્ષાચરીમાં સમભાવ :–

ા અધ્યયન–ર/4 સંપૂર્ણા

દુસ્ત્યાજ્ય કામભોગ અને તેનું પરિણામ :–

વિવેચન :–

દીર્ઘદષ્ટા અને કર્મક્ષય કરનાર સાધક :–

વિવેચન :–

દેહની અસારતા :–

વિવેચન :–

ઈહલોકિક પ્રવૃત્તિશીલ માનવની દશા :–

વિવેચન :–

સદોષચિકિત્સા નિષેધ :–

ા અધ્યયન–ર/પ સંપૂર્ણા

વિવેચન :–

મમત્વ અને લોકસંજ્ઞાનો ત્યાગ :–

વિવેચન :–

અરતિ–રતિ– વિવેક :–

વિવેચન :–

કુસાધુ તથા કુશળજ્ઞાની સાધક :–

વિવેચન :–

આત્મદર્શી સાધક :–

વિવેચન :–

કુશળ ઉપદેષ્ટા :–

વિવેચન :–

પ્રજ્ઞા સંપન્ન પુરુષનો વિવેક :–

વિવેચન :–

અજ્ઞાની માટે ઉપદેશની આવશ્યકતા :–

છઠ્ઠો ઉદ્દેશક સંપૂર્ણ

ા અધ્યયન–ર/6 સંપૂર્ણા

પરિચય ત્રીજું અધ્યયન

ત્રીજું અધ્યયન–શીતોષ્ણીય પહેલો ઉદ્દેશક

ભાવથી સુપ્ત જાગૃત :–

વિવેચન :–

દુઃખની અપ્રિયતા :–

વિવેચન :–

ઈન્દ્રિય વિષયના ત્યાગી મુનિ :–

વિવેચન :–

સહનશીલતાથી દુઃખ મુક્તિ :–

વિવેચન :–

અપ્રમત્ત થવાની પ્રેરણા :–

વિવેચન :–

કર્મ અને સંયમના જ્ઞાતા :–

વિવેચન :–

કર્મથી જ સંસાર :–

વિવેચન :–

રાગદ્વેષ અને લોકસંજ્ઞાનો ત્યાગ :–

વિવેચન :–

ા અધ્યયન–3/1 સંપૂર્ણા

વિવેચન :–

સાંસારિક સુખ ચાળણી સમાન :–

વિવેચન :–

સંયમ સમુત્થાન :–

વિવેચન :–

કષાય અને હિંસાત્યાગનો બોધ :–

ા અધ્યયન–3/ર સંપૂર્ણા

વિવેચન :–

ભૂત અને ભાવી સંબંધી માન્યતાઓ :–

વિવેચન :–

અરતિ–આનંદ , હાસ્યાદિનો ત્યાગ :–

વિવેચન :–

આત્મનિગ્રહથી મુક્તિ :–

વિવેચન :–

સત્ય– સંયમથી મુક્તિ :–

ા અધ્યયન–3/3 સંપૂર્ણા

વિવેચન :–

આત્મજ્ઞાતા સંયમજ્ઞાની :–

વિવેચન :–

પ્રમાદીને ભય :–

વિવેચન :–

આત્મવિજયી સર્વવિજયી :–

વિવેચન :–

પ્રગતિશીલ વીર સાધક :–

વિવેચન :–

એક કષાય વિજયી સર્વકષાય વિજયી :–

વિવેચન :–

શ્રદ્ધાવાનને સંયમનો આદેશ :–

વિવેચન :–

શસ્ત્ર અશસ્ત્રનો તફાવત :–

વિવેચન :–

ક્રોધાદિ આત્મદોષોનું વિસર્જન :–

વિવેચન :–

જ્ઞાની ઉપાધિથી મુક્ત :–

ચતુર્થ ઉદ્દેશક સંપૂર્ણ

ા અધ્યયન–3/4 સંપૂર્ણા

પરિચય ચોથું અધ્યયન

ચોથું અધ્યયન–સમ્યક્ત્વ પહેલો ઉદ્દેશક

અહિંસાનો ત્રૈકાલિક સિદ્ધાંત :–

વિવેચન :–

સમ્યક્ત્વ સિદ્ધાંતની સુરક્ષા :–

વિવેચન :–

નિર્વેદભાવ અને લોકૈષણા ત્યાગ :–

વિવેચન :–

પ્રજ્ઞાવાનને પ્રબોધ :–

ા અધ્યયન–4/1 સંપૂર્ણા

વિવેચન :–

દુઃખથી પીડિતને ઉપદેશ :–

વિવેચન :–

મૃત્યુની નિશ્ચિતતા :–

વિવેચન :–

છદ્મસ્થોનાં વચન પણ સમાદરણીય :–

વિવેચન :–

હિંસા વિષયક આર્ય અનાર્યની પ્રરૂપણા :–

વિવેચન :–

ા અધ્યયન–4/ર સંપૂર્ણા

વિવેચન :–

કુશળ ઉપદેષ્ટાની પરિજ્ઞા :–

વિવેચન :–

શરીર નિર્મોહ આરાધના :–

વિવેચન :–

ક્રોધ ત્યાગ :–

વિવેચન :–

વિવેચન :–

ા અધ્યયન–4/3 સંપૂર્ણા

વિવેચન :–

જિનાજ્ઞાવિરાધક શ્રમણ :–

વિવેચન :–

નિષ્કર્મદર્શીની આરાધના :–

વિવેચન :–

આરાધકોનું અનુકરણ :–

ચોથો ઉદ્દેશક સંપૂર્ણ

ા અધ્યયન–4/4 સંપૂર્ણા

પરિચય

પાંચમું અધ્યયન–લોકસાર પહેલો ઉદ્દેશક

જીવહિંસાનું પરિણામ :–

વિવેચન :–

દુસ્ત્યાજ્ય કામભોગ :–

વિવેચન :–

બાલજીવોની અવસ્થાઓ :–

વિવેચન :–

વિવેચન :–

આરંભજીવી જીવો :–

વિવેચન :–

દૂષિત એકલવિહાર ચર્યા :–

વિવેચન :–

અજ્ઞાનથી મુક્તિની ખોટી પ્રરૂપણા :–

ા અધ્યયન–પ/1 સંપૂર્ણા

વિવેચન :–

ધૈર્યવાન સાધકની સાધના :–

વિવેચન :–

પરિગ્રહધારીને મહાભય :–

વિવેચન :–

પરિણામોથી બંધ– મોક્ષ :–

વિવેચન :–

સહનશીલતા અને અપ્રમત્તભાવ :–

વિવેચન :–

ા અધ્યયન–પ/ર સંપૂર્ણા

વિવેચન :–

સાધકની ચડતી પડતી અવસ્થા :–

વિવેચન :–

વિવેચન :–

આત્મયુદ્ધના દુર્લભ સાધન :–

વિવેચન :–

વિવેકથી ચ્યુત સાધક :–

વિવેચન :–

સંવિગ્નપથ સંયમી મુનિ :–

વિવેચન :–

સાધ્વાચાર પાલનની મહત્તા :–

ા અધ્યયન–પ/3 સંપૂર્ણા

વિવેચન :–

સમર્પણભાવે ગુરુ સાંનિધ્ય :–

ગુરુ સાંનિધ્યમાં સંયમ અભ્યાસ :–

વિવેચન :–

ઈર્યા સમિતિવંતને લઘુકર્મ બંધ :–

વિવેચન :–

બ્રહ્મચારી સાધકની સ્ત્રીઓ પ્રત્યે પરાઙ્ગમુખતા :–

વિવેચન :–

ચલવિચલ પરિણામોની ચિકિત્સા :–

વિવેચન :–

સ્ત્રીસંપર્ક વર્જન :–

ા અધ્યયન–પ/4 સંપૂર્ણા

વિવેચન :–

સમ્યક્ત્વની શુદ્ધિ , ગૂંચવણની વિશુદ્ધિ :–

વિવેચન :–

પ્રવ્રજિતના પરિવર્તિત પરિણામો ચૌભંગી :–

વિવેચન :–

સંપ્રેક્ષણનો દિશાવબોધ :–

વિવેચન :–

ઉત્થિત અને સ્થિતની ગતિ :–

વિવેચન :–

આત્મોપમ્યથી અહિંસાની પુષ્ટિ :–

વિવેચન :–

પ્રતિબુદ્ધજીવી આત્માની અહિંસા :–

વિવેચન :–ં

આત્મવિજ્ઞાતાની સંયમપર્યાય :–

ા અધ્યયન–પ/પ સંપૂર્ણા

વિવેચન :–

સાધકની સ્વાવલંબી સાધના :–

વિવેચન :–

આગમ આજ્ઞાની પ્રમુખતા :–

વિવેચન :–

વિવેચન :–

આશ્રવત્યાગી આત્મા :–

વિવેચન :–

જન્મમરણના ચક્રથી મુક્તિ :–

વિવેચન :–

છઠ્ઠો ઉદ્દેશક સંપૂર્ણ

ા અધ્યયન–પ/6 સંપૂર્ણા

છઠ્ઠું અધ્યયન–ધૂત પહેલો ઉદ્દેશક

વક્તા અને શ્રોતાનો પરિબોધ :–

વિવેચન :–

પાત્ર પ્રમાણે પરિણમન : –

આત્મઉત્થાન રહિત પ્રાણીની ઉપમા :–

વિવેચન :–

વ્યાધિગ્રસ્ત પ્રાણીજગત :–

વિવેચન :–

દુઃખમય પ્રાણીઓની કરુણતા :–

વિવેચન :–

શરીર માટે હિંસાનો નિષેધ :–

વિવેચન :–

માનવનો મહામુનિ સુધીનો વિકાસક્રમ :–

વિવેચન :–

દીક્ષાર્થી સામે આવતા પ્રલોભનો :–

ા અધ્યયન–6/1 સંપૂર્ણા

વિવેચન :–

મુનિની એકત્વભાવના :–

વિવેચન :–

આક્રોશાદિ પરીષહોની તિતિક્ષા :–

વિવેચન :–

બાધાઓના પારગામી સાધુ :–

વિવેચન :–

જિનાજ્ઞાની સર્વોત્તમતા :–

વિવેચન :–

પ્રશસ્ત એકચર્યા નિરૂપણ :–

ા અધ્યયન–6/ર સંપૂર્ણા

વિવેચન :–

અસંદીન– દ્વીપ સમાન ધર્મ :–

વિવેચન :–

શિષ્ય પ્રતિ ગુરુનું કર્તવ્ય :–

ા અધ્યયન–6/3 સંપૂર્ણા

વિવેચન :–

સંયમ પતિત સાધકો :–

વિવેચન :–

ચારિત્રભ્રષ્ટનો વક્ર વ્યવહાર :–

વિવેચન :–

હિતશિક્ષા પ્રતિ અવિનીતતા :–

વિવેચન :–

અવ્રતી થનારનો અપયશ :–

વિવેચન :–

ઉન્નત ગચ્છમાં ગુણહીન સાધક :–

વિવેચન :–

આગમાનુસારી આરાધના :–

ા અધ્યયન–6/4 સંપૂર્ણા

વિવેચન :–

ધર્મોપદેશ વિષયક જિનાજ્ઞા :–

વિવેચન :–

ધર્મોપદેષ્ટા મહામુનિ :–

વિવેચન :–

પરિનિર્વાણદાયક ગુણો :–

વિવેચન :–

કષાયથી મુક્તની મુક્તિ :–

વિવેચન :–

મૃત્યુ સમયે શરીરનું વિસર્જન :–

પાંચમો ઉદ્દેશક સંપૂર્ણ

ા અધ્યયન–6/પ સંપૂર્ણા

પરિચય સાતમું અધ્યયન

પરિચય આઠમું અધ્યયન

આઠમું અધ્યયન–વિમોક્ષ પહેલો ઉદ્દેશક

શ્રમણોમાં આહારનું આદાન– પ્રદાન :–

વિવેચન :–

અન્યધર્મી સાથે આહાર વ્યવહાર નિષેધ :–

વિવચેન :–

અન્યધર્મીના આચાર– વિચાર :–

વિવેચન :–

વિવિધ વાદ પ્રતિ વચનગુપ્તિ :–

વિવેચન :–

અનેકાંતિક વીતરાગ ધર્મ :–

વિવેચન :–

દંડ સમારંભ– વિમોક્ષ :–

ા અધ્યયન–8/1 સંપૂર્ણા

વિવેચન :–

સમનોજ્ઞ– અસમનોજ્ઞ સાધુઓનો પરસ્પર વ્યવહાર :–

ા અધ્યયન–8/ર સંપૂર્ણા

વિવેચન :–

સંયમ નિપુણની ગુણવત્તા :–

વિવેચન :–

શીતપરીષહમાં આચારનિષ્ઠા :–

ા અધ્યયન–8/3 સંપૂર્ણા

વિવેચન :–

બ્રહ્મચર્યની અસમાધિમાં વૈહાનસ મરણ :–

ા અધ્યયન–8/4 સંપૂર્ણા

વિવેચન :–

સામે લાવેલ આહારાદિના ગ્રહણનો નિષેધ :–

વિવેચન :–

આહાર અભિગ્રહ :–

વિવેચન :–

ભક્ત પ્રત્યાખ્યાન અનશન :–

વિવેચન :–

ા અધ્યયન–8/પ સંપૂર્ણા

વિવેચન :–

ભિક્ષુની એકત્ત્વ અનુપ્રેક્ષા :–

વિવેચન :–

અભિગ્રહધારીનો સ્વાદ– પરિત્યાગ :–

વિવેચન :–

સંલેખના– ઈંગિતમરણ :–

ા અધ્યયન–8/6 સંપૂર્ણા

વિવેચન :–

આહારના આદાનપ્રદાન સંબંધી અભિગ્રહ :–

પાદપોપગમન અનશન :–

ા અધ્યયન–8/7 સંપૂર્ણા

વિવેચન :–

ભક્તપ્રત્યાખ્યાન અનશન આરાધના :–

વિવેચન :–

ઈંગિતમરણ અનશન સાધના :–

વિવેચન :–

પાદપોપગમન અનશન સાધના :–

આઠમો ઉદ્દેશક સંપૂર્ણ

ા અધ્યયન–8/8 સંપૂર્ણા

નવમું અધ્યયન–ઉપધાનશ્રુત પહેલો ઉદ્દેશક

ભગવાન મહાવીરની દીક્ષા :–

વિવેચન :–

વિહારચર્યામાં જન વ્યવહાર :–

વિવેચન :–

દીક્ષા પૂર્વે ત્યાગ સાધના :–

વિવેચન :–

અહિંસા આરાધના :–

વિવેચન :–

સમિતિમય સાધના :–

વિવેચન :–

વસ્ત્રત્યાગ શીત આતાપના :–

વિવેચન :–

ઉદ્દેશકનો ઉપસંહાર :–

ા અધ્યયન–9/1 સંપૂર્ણા

વિવેચન :–

ભગવાનની નિદ્રા અને અપ્રમત્ત દશા :–

વિવેચન :–

સાધના કાળમાં વિવિધ ઉપસર્ગ :–

સ્થાન પરીષહ :–

વિવેચન :–

ા અધ્યયન–9/ર સંપૂર્ણા